فقه و حقوق اسلامی

رشته فقه و حقوق اسلامی مقطع کارشناسی

معرفی رشته:

این رشته وظایف و حقوق انسان را از دیدگاه تشریعات الهی بیان میکند، حقوقی که از روی حکمت و بر روی محور مصالح خردمندانه است و در زمینه رابطه میان انسان و خدا، رابطه انسانها با یکدیگر یا وظایف انسان نسبت به خود و طبیعت میباشد. از آنجا که نظام حقوقی کشور ما به ویژه در قوانین مدنی و کیفری بر پایه مستحکم قرآن و فقه اسلامی و بخصوص مکتب فقهی جامع و غنی امامیه و اندیشه های والا و دقیق مشهور فقهای گرانقدر استوار و بنا گردیده، این دانشگاه در تلاش است تا با ارائه واحدهای فقهی و حقوقی در رشته ی فقه و حقوق اسلامی، متخصصانی متعهد و آشنا به مسائل فقهی و حقوقی تربیت نماید. در این رشته با مطالعه متون غنی فقه استدلالی و اصولی (همچون مکاسب و رسائل در مقطع کارشناسی ارشد و شرح لمعه و اصول مظفر در مقطع کارشناسی)در کنار متون حقوقی، قدرت تحلیل و استنباط حقوق اسلامی  از منابع معتبر و اصیل اسلامی را تقویت نماید. از آنجا که کسب چنین توانی میسور نمی شود مگر با بهره گیری کامل از متون عربی و داشتن روحیه تحلیل و استدلال در این رشته دروسی مانند ادبیات عرب، منطق و فلسفه به صورت مقدماتی مورد مطالعه قرار می گیرد.

                                                                                                              

تفاوت این رشته با رشته های مشابه:

الف- تفاوت رشته فقه و حقوق اسلامی با رشته الهیات گرایش فقه و مبانی حقوق اسلامی:

از آنجا که فقه و مبانی حقوق اسلامی از گرایشهای رشته الهیات می باشد مباحث حقوقی به صورت بسیار مختصر و گذرا مطالعه می شود. این در حالی است که اطلاع از قوانین و نظرات حقوقدانان، سبب ارائه ی تحلیل و استنباط متناسب با شرایط و مقتضیات زمان خواهد شد و این مهم در رشته فقه و حقوق اسلامی تأمین می شود. علاوه بر این، متون فقهی و اصولی که در رشته فقه و مبانی حقوق اسلامی مورد مطالعه قرار می گیرد در سطح نازلتری نسبت به رشته فقه و حقوق اسلامی  است، به گونه ای که گزیده ای از متونی که در کارشناسی رشته فقه و حقوق اسلامی مطالعه می شود، جزو متون درسی مقطع کارشناسی ارشد رشته الهیات گرایش فقه و مبانی حقوق اسلامی می باشد و همین نمونه گوشه ای از غنای رشته فقه وحقوق اسلامی است.

ب- تفاوت رشته فقه و حقوق اسلامی با رشته حقوق:

رشته حقوق، بیانگر اصولی است که از نظر عقل و عرف بشری، رعایت آنها در زندگی برای ایجاد نظم و امنیت لازم است؛ اصولی که امکان دارد طبق تشخیص عقل، مصلحت موقت اما فوری داشته باشد. از این رو در این رشته مطالعه قوانین و متون حقوقی در درجه ی اول اهمیت است و به دروسی نظیر فقه و اصول فقه که منابع استنباط حقوق اسلامی است، بسیار کم و ناچیز پرداخته شده است، در حالیکه از آنجا که نظام کشور ما نظامی بر پایه ی حقوق اسلامی است ضرورت دارد اصول و قواعد بشری بر مبنا و پایه ی قوانین الهی تنظیم و تعیین گردد و لذا ضروری است منابع و متون غنی اسلامی مورد مداقه و مطالعه جدی قرار گرفته و با اتخاذ قواعد حقوق اسلامی از متون فقهی (علاوه بر آشنایی با قوانین کشور و نظریات حقوقدانان) قوانین و مقرراتی متناسب با حاکمیت نظام اسلامی تهیه و تنظیم گردد؛ و این مهم محقق نمی شود مگر با محققانی که هر دو حوزه فقه و حقوق را همزمان مطالعه نموده باشند؛ رشته فقه و حقوق اسلامی عهده دار تربیت چنین محققانی است.

توانایی های لازم:

جسارت، قدرت استدلال، خلاقیت ذهنی و فن بیان خوب لازمه موفقیت در این رشته است. دانشجوی رشته فقه و حقوق اسلامی باید با فرهنگ غنی و ارزشمند اسلامی پیوند عمیقی داشته باشد. همچنین لازم است که از دو ویژگی مهم خوب گوش دادن و خوب سخن گفتن بهره مند باشد.

اهداف:

کارشناسی فقه وحقوق اسلامی یکی از دوره های آموزشی درنظام آموزش عالی است و هدف از تشکیل آن :

1 .تربیت اساتید مورد نیاز دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی در رشته های الهیات، فقه و حقوق اسلامی و حقوق از طریق دوره های کارشناسی ارشد و دکتری.

2.تربیت محققان و پژوهشگران مورد نیاز مراکز علمی و تحقیقاتی از طریق دوره های کارشناسی ارشد و دکتری.

3.تربیت کارشناسان مورد نیاز دستگاه قضایی کشور.

4.تربیت کارشناسان توانا جهت خدمت در قسمتهای کارشناسی مراکز دولتی و غیره

                                                                                         

طول دوره:

دورةکارشناسی فقه و حقوق اسلامی حداکثر شامل 8 نیمسال تحصیلی ( چهارسال) و طول هر نیمسال 16 هفته میباشد.

وضعیت ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر:

فارغ التحصیلان مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد این رشته می توانند علاوه بر ادامه تحصیل در این رشته در تمامی رشته های مرتبط با رشته الهیات، رشته فقه و رشته حقوق شرکت نمایند. علاقمندان به ادامه تحصیل در حوزه علمیه نیز می توانند با دریافت مدرک تحصیلی این رشته در مقطع بالاتر حوزه(سطح 3 و 4 )ادامه تحصیل دهند.

همچنین طلاب و دانشجویان علاقه مند میتوانند پس از گذراندن بخش معینی از این دروس با تایید دانشگاه ،مفتخر به تلبس به لباس روحانیت بشوند

موقعیت شغلی:

فارغ التحصیلان این رشته علاوه بر اینکه در سطح جامعه می توانند عرضه کننده ی تفکر ناب اسلامی در حوزه ی فقه و حقوق باشند و به تدریس در این حوزه بپردازند، این توانایی را دارا هستند که با انجام پژوهشهای بنیادی – کاربردی در زمینه ی فقه و حقوق و نیز مطالعات تطبیقی حوزوی و دانشگاهی ، ارائه کننده دیدگاههای جدید در مباحث فقه و حقوق باشند. به علاوه امکان فعالیت در دستگاه قضایی و نیز حوزه وکالت و مشاوره حقوقی دستگاههای اجرایی کشور نیز برای آنها فراهم می باشد.

نقش و توانایی:

دانشجویان طی دوره کارشناسی علاوه بر آشنایی با مباحث بنیادی و اساسی در زمینه های مختلف علوم اسلامی، به طور نسبی درباره حقوق اسلامی و عرفی به کسب دانش و تخصص میپردازند، به گونه ای که در پایان این دوره زمینه لازم برای ادامه تحصیل در مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری فقه و حقوق خصوصی و فقه و حقوق جزا در دانشگاه شهید مطهری و سایر رشته های مرتبط در دیگر مراکز آموزش عالی به منظور ادامه تحصیلات و پژوهشهای تخصصی و اجتهادی فراهم میشود و خواهند توانست در جهت تحقق اهداف مذکور در این برنامه و پیشبرد فرهنگ جامعه نقش مؤثری را ایفا نمایند.

واحدهای درسی:

تعداد کل واحد های درسی رشته فقه وحقوق اسلامی 137 واحد به شرح زیر می باشد :

دروس عمومی 15 واحد   دروس پایه 39 واحد   دروس تخصصی 78 واحد   دروس اختیاری 5 واحد

عناوین دروس عمومی:

فلسفه اخلاق، تاریخ تحلیلی صدر اسلام 1و 2، تفسیر موضوعی نهج البلاغه، ادبیات فارسی، زبان انگلیسی، تربیت بدنی، دانش خانواده و جمعیت

عناوین دروس پایه:

ادبیات عرب 1و 2، صرف و نحو پیشرفته، علوم بلاغت، منطق(مرحوم علامه مظفر)1و 2، فلسفه اسلامی 1و2، علوم قرآن و آیات الاحکام، کلام (توحید، نبوت، امامت، عدل و معاد)، درایت الحدیث، مقدمه علم حقوق، مبانی اصول فقه، حقوق اساسی، روش تحقیق

عناوین دروس تخصصی:

دروس فقهی:

فقه عبادیات 1 و 2، متون فقه (قضا و شهادت، متاجر، عقود 1و 2، خانواده، احکام، ارث و وصیت، فقه جزایی)، اصول فقه(مباحث الفاظ و مستقلات عقلیه، غیر مستقلات عقلیه، مباحث حجت و....)،  تاریخ فقه و فقها

دروس حقوقی:

حقوق مدنی(اشخاص و محجورین، اموال و مالکیت، قواعد عمومی قرارداد، الزامات خارج قرار داد، عقود معین)، حقوق جزای عمومی 1 و 2، حقوق جزای اختصاصی1 و 2، حقوق بین الملل عمومی و خصوصی، آیین دادرسی مدنی، آیین دادرسی کیفری، متون حقوقی، حقوق تجارت، قواعد فقه جزایی، قواعد فقه مدنی

عناوین دروس اختیاری:

آئین دادرسی مدنی 2 و 3 ، آئین دادرسی کیفری 2، حقوق تجارت 3، حقوق کار، حقوق اساسی 2، حقوق اداری، حقوق ثبت، فلسفه حقوق، فقه پزشکی، فقه اقتصادی، فقه سیاسی، قواعد فقه عبادی، قواعد فقه قضایی، حقوق مدنی خانواده، حقوق مدنی عقود معین 2، حقوق مالکیت فکری، حقوق فناوری نوین، اصول و فنون قانونگذاری، کلام جدید، ادله اثبات دعوا، حقوق تطبیقی، حقوق تحقیقی، مهارتهای زندگی

شرایط پذیرش دورة کارشناسی فقه و حقوق اسلامی :

۱-تدین به دین مبین اسلام و مذهب جعفری و التزام عملی به نظام جمهوری اسلامی  ایران

۲-داشتن حسن شهرت و علاقمندی به تحصیلات حوزوی

۳- احراز صلاحیت های علمی و عمومی از طریق مصاحبه

۴- دارا بودن رتبه علمی لازم در کنکور سراسری .

 

برای آشنایی با نحوه پذیرش و شرایط ثبت‌نام در دانشگاه شهید مطهری(ره) کلیک کنید