کتابخانه مدرسهعالی و دانشگاه شهید مطهری ( ره)
کتابخانه مدرسهعالی و دانشگاه شهید مطهری (ره)
کتابخانه مدرسهعالی و دانشگاه شهید مطهری (ره)، یکی از معتبرترین کتابخانههای مدارس دینی ایران که به نامهای «ناصریه»، «سپهسالار» و «دانشکده معقول و منقول»، شهرت داشته است. میرزا حسینخان سپهسالار (۱۲۰۵- ۱۲۶۰-ش) صدراعظم ناصرالدینشاه قاجار در ۱۲۵۸-ش درصدد ایجاد مسجد و مدرسهای در ضلع جنوبی باغ منزل خود برآمد و در ۱۲۵۹ کتابخانه مدرسه را تأسیس کرد.
یک سال بعد با خرید کتابخانه شخصی اعتضادالسلطنه، وزیر علوم و معارف ناصرالدینشاه، مجموعهای ارزشمند از کتابهای خطی را به موقوفههای خود افزود. پس از درگذشت سپهسالار، ناصرالدینشاه بر اساس وقف نامه مدرسه که حاکم عصر را متولی آن قرار داده بود، تولیت مدرسه را بر عهده گرفت و یحیی خان مشیرالدوله را که وزارت عدلیه آن زمان را در دست داشت، مأمور تکمیل بنا و تأسیس مدرسه کرد؛ اما او نیز قبل از پایان کار درگذشت.
در ۱۳۰۴-۱۳۰۵ ش به دستور علیاصغر حکمت، وزیر فرهنگ آن عصر، فهرستی از کتابها زیر نظر بدیعالزمان فروزان فر تهیه شد. از آن سال به بعد تا ۱۳۱۳ ش، ۲۹۴ نسخه خطی و چاپی مدرسه سعدالدوله یا «سعدیه»، ۲۱۹ نسخه خطی مدرسه صدر و ۶۱۲ جلد کتاب مدرسه مشیرالدوله به این کتابخانه منتقل شد.
در ۱۳۱۳ ش مدرسه با عنوان «دانشکده معقول و منقول دانشگاه تهران» افتتاح شد و تنی چند از استادان و مدرسان آن زیر نظر بدیعالزمان فروزان فر به تهیه فهرستی از کتابهای آن همت گماشتند. در ۱۳۲۹ هجری شمسی کتابخانه از ساختمان پیشین به ساختمان مجاور آن در ضلع شرقی میدان بهارستان و در جنب مجلس شورای اسلامی انتقال یافت.
در ۱۳۳۵ ش «انجمن ایرانی فلسفه و علوم انسانی» در تهران تهیه، چاپ و انتشار فهرستی از نسخ خطی کتابخانه را زیر نظر علینقی منزوی و محمدتقی دانشپژوه در دستور کار خود قرار داد. از ۱۳۷۱ ش گروهی از فارغالتحصیلان مدرسه به تصحیح این فهرستها پرداختند. نخستین رئیس کتابخانه ملأ محمدابراهیم ملاباشی لاریجانی بوده است.
کتابخانه زیر نظر معاونت پژوهشی مدرسه اداره و بودجه آن از طریق کمکهای مردمی و موقوفات مدرسه تأمین میگردد. کتابخانه دارای شعبههایی در شهرستانهای یزد، مشهد و زاهدان و تعدادی کتابخانه تخصصی مانند کتابخانه کلام، فلسفه و حقوق است. علاوه بر مجموعه کتابهای چاپی فارسی و عربی و لاتین دارای گنجینهای گرانبها از کتابهای خطی نفیس و کمیاب و نیز نسخههایی ارزشمند از کتابهای چاپ سنگی درزمینهٔ علوم و معارف اسلامی است.